Energie-update: Noodgreep met Gronings gas onderuit voor rechter

De TTF-gasprijs is in reactie op de nieuwste oorlogsperikelen (in Oekraïne en Israël) niet verder doorgestegen. De daggasprijs is woensdag op 30,55 euro per megawattuur geopend. Dat is ruim 1 euro minder dan dinsdag. De EPEX-dagprijs voor elektriciteit ligt hoger dan dinsdag en komt woensdag uit op 91,8 euro per megawattuur.

In het nieuws is weer het Groningergasveld. De sluiting is al jaren onderwerp van gesprek, maar een recente uitspraak van de Raad van State vraagt toch weer om aandacht.

De staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat heeft niet gemotiveerd waarom het Groningenveld in de gehele periode van 1 oktober 2023 tot en met 30 september 2024 als reserve nodig is om bij koud weer de leveringszekerheid te waarborgen, oordeelt de Raad van State. Het is redelijkerwijs uitgesloten dat het vanaf 1 mei nog zo koud kan worden dat productielocaties naar het waakvlamniveau moeten worden gebracht, zodat de productie snel kan worden opgevoerd als dat nodig is om te voorzien in de gasvraag.

De uitspraak betekent dat vanaf 1 mei 2024 hoe dan ook geen gas mag worden gewonnen uit het Groningenveld, maar dat levert geen nieuwe situatie op. Met ingang van 19 april 2024 is gaswinning uit het Groningenveld namelijk al wettelijk verboden.

Het huidige energiesysteem in Nederland, en de Europese Unie (EU), is voor ongeveer 80% gebaseerd op (veelal geïmporteerde) fossiele brandstoffen. Dit maakt het huidige energiesysteem erg kwetsbaar en kwetsbaarder dan bijvoorbeeld in de VS of China. Een snelle overgang naar een systeem gebaseerd op duurzame bronnen is dan ook niet alleen goed voor het klimaat. Het helpt ook om minder afhankelijk te worden van fossiele brandstoffen van elders en voor de betaalbaarheid. "Door nu door te pakken met de energietransitie zetten we onze industrie bovendien op een toekomstige voorsprong", stellen onderzoekers Jilles van den Beukel en Lucia van Geuns van het Haags Centrum voor Strategische Studies (HCSS) in aanloop naar een Kamerdebat over de industrie op 15 mei in een rapport in opdracht van NVDE, VNO-NCW, Gasunie en VNCI.

Ook al zijn de gasopslagen nog erg goed gevuld in Europa, nu de prijs in Azië hoger ligt kan het lastiger worden om de opslagen weer aan te vullen voordat het volgende stookseizoen begint, waarschuwt men bij energieleverancier Vattenfall.

Dinsdag was er genoeg opwek van 'groene stroom' voor de Nederlandse vraag, maar vanwege exportverplichtingen deed ook gasopwek van elektriciteit nog mee. Daarop wijst hoogleraar energietransitie Martien Visser in een van zijn welbekende berichten op social medium X.