In een notendop zien de heren deskundigen inderdaad kansen, en wel op de gebieden van automatisering, water en IPM. Op automatisering, want arbeid is sinds jaar en dag een groot, en zo niet het grootste probleem: op water, want een groot deel van het land is droog: en IPM, want ook al zal het de meeste ondernemers zelf weinig schelen, de klant vraagt er steeds meer om.
Van linksboven mee met de klok: een bescheiden in aantal, maar geëngageerd publiek; Ed Smit van Ideavelop; Mark Fikkers, directeur Havatec; en Jan Omvlee, voorzitter Holland Horti International.
Wat je vooral niet moet doen, is even komen vertellen hoe het moet. Ja, in productie kunnen zij veel van ons leren. Maar alles wat daarna komt, weet Ed Smit van Ideavelop, dat hebben ze vaak beter in de smiezen dan wij. Bovendien weten zij niet beter of zij produceren voor de export (een binnenlandse markt is er praktisch niet), en het hele van-kweker-tot-klant verhaal is professioneel ingevuld. Het ‘omdraaien van de keten’, van aanbod naar vraag gestuurd, is daar veel meer realiteit dan bij ons, en ook op gebied van logistiek en marketing kunnen wij veel van hen leren.
Best practice
Wil je er ondernemen, dan, zo adviseert Jan Willen van Bokhoven, directeur Holland House in Bogota Colombia, dien je met een aantal zaken rekening te houden. De boel is hiërarchischer georganiseerd, waardoor je moet zorgen met de hoogste pief aan tafel te komen. Ook moet je concreet laten zien wat je te bieden hebt (neem je machine mee), concreet visualiseren wat het voordeel van de klant is, en zorgen voor vertrouwen (hoe ga je de klant helpen wanneer hij voor een probleem komt te staan).
Mark Fikkers, directeur Havatec, pioniert in Colombia en onderschrijft de bevindingen van Jan Willem. Je moet vooral geduld hebben. Maar dat doet niets af aan de overtuiging, dat hier wereld te winnen is. Daarom is hij een van ondernemers die heel bewust aan het ‘voorsorteren’ is. Er draaien momenteel enkele bosmachines en het kan niet anders of morgen, of over een jaar, of over 5 jaar, dan draaien ze overal. Dan kunnen ze zelfs niet zonder. Dat die bal nog niet is gaan rollen, heeft, vermoed hij, vooral te maken met een kort termijn denken. Men is huiverig voor grote investeringen, zelfs niet als dat vanuit ons oogpunt ‘logisch’ zouden zijn; en voornoemde ‘service’ is een dingetje. Zonder een echte voet aan de grond, een persoon/ondernemer ter plaatse die de taal spreekt en bereikbaar is en verstand van zaken heeft, wordt het heel lastig.
Van links boven mee met de klok: Jan Willen van Bokhoven, directeur Holland House; welkom door Eric Moor, gastheer en directeur Sion Orchids; Aart van den Bos, Directeur Verbos en co-auteur "Green Opportunities with an Orange Touch"; en Frank Goedhart, directeur Flower House
Colombia telt bijna 7000 ha sierteelt, alwaar een hoeveelheid stelen geproduceerd wordt die samen goed zijn voor 1,5 miljard dollar exportwaarde. De productie wordt gedomineerd door, zeker vanuit ons perspectief, hele grote jongens (minder dan 25 ha heet ‘klein’, tot 200 heet ‘medium’, en dan pas wordt het ‘groot’). 10 clubs doen zo’n 80% van de stelen. En ja, stelen: productie van (bloeiende) potplanten bestaat praktisch niet en valt in de nabije toekomst ook niet te verwachten (met name vanuit logistiek oogpunt weinig kansrijk). Bedekte groententeelt bestaat ook praktisch niet, en biedt ook weinig perspectief. Mexico domineert de Amerikaas, daar komen ze niet tussen, en bovendien eet de Colombiaan geen groenten (maar fruit).
De weg omhoog
Het land zelf maakt de afgelopen 10 jaar een grote groei door, heeft vrijhandelsverdragen met zo’n 50 landen, is daarmee veel minder protectionistisch dan de rest van de regio, en is in diezelfde jaren (relatief) veel veiliger geworden. Problematisch is de genoemde arbeid – de tuinbouw staat simpelweg slecht aangeschreven – en de infrastructuur haalt het niet bij België. Momenteel zijn er zo’n 150 Nederlandse bedrijven in het land actief, waarvan een belangrijk deel sierteelt gerelateerd is. Dit aantal is met name de laatste jaren hard gegroeid.
De bijeenkomst, de zogenaamde Landentafel Colombia, werd georganiseerd door Ed Smit en Renee Snijders van Ideavelop. Een deel van de bijeenkomst was digitaal, via een webinar, te volgen (Renee interviewde, vanuit Costa Rico, Jan Willem van Bokhoven in Bogota, Chris de Jong van Dekker Chrysanten in Rio Negra, en Mark Fikkers, ter plaatse.