Minister Kamp: “De effecten van de crisis waren in juli 2014 voor het MKB nog duidelijk voelbaar. Met het Aanvullend Actieplan wilde het kabinet deze bedrijven door de zware tijd heen helpen. Samen met de markt hebben we het eigen vermogen van mkb'ers versterkt, het financieringsaanbod verbreed en geholpen om de vaardigheden van startende ondernemers te verbeteren. Onze inzet is geslaagd. Het MKB is versterkt en heeft ons geholpen om sterker uit de crisis te komen.”
De bewindsman benadrukt dat daarmee de uitdaging nog niet is volbracht: “Nu het goed gaat met de economie, richten we ons naast het MKB, ook op nieuwe innovatieve bedrijven die op zoek zijn naar investeringen. Door zowel voor deze snelle groeiers als voor alle andere mkb'ers extra financiering op maat beschikbaar te maken, blijven deze bedrijven vernieuwen, doorgroeien en zorgen ze voor meer banen. Daar profiteren alle Nederlanders van.”
Michaël van Straalen, voorzitter van MKB-Nederland: “Financiering is sinds de crisis voor veel mkb-ondernemers het grootste probleem. Minister Kamp heeft daar met een breed pakket maatregelen goed en actief op ingespeeld. Daar is veel waardering voor. Versterking van het eigen vermogen is en blijft van belang om ondernemers weerbaarder te maken en hun kans op succes bij de bank te vergroten. We zouden dan ook graag zien dat particulieren via een fiscale regeling worden gestimuleerd om te investeren in het mkb. Het financieringslandschap ontwikkelt zich snel. Daardoor is het voor veel ondernemers lastig de weg naar de juiste financiering te vinden. Dat vraagt om een gezamenlijke aanpak.”
Versterken risicodragend vermogen
Voor het MKB is het cruciaal dat er naast kredieten van banken ook voldoende andere mogelijkheden voor risicokapitaal zijn. In het Aanvullend Actieplan is daarom via zogenaamde achtergestelde leningenfondsen het eigen vermogen van ondernemers versterkt. Zij kunnen zo makkelijker een krediet krijgen. Hiervan is de eerste 150 miljoen euro benut: de Nederlandse Investeringsinstelling (NLII) heeft met dit bedrag een fonds van 300 miljoen euro opgezet.
Via het tweede Dutch Venture Initiative (DVI2) zijn in korte tijd investeringen van 340 miljoen euro in snelgroeiende bedrijven tot stand gekomen. DVI2 is bedoeld om ondernemers een betere toegang tot investeringen te geven via al bestaande fondsen voor risicokapitaal. Nieuwe, veelbelovende bedrijven worden zo in staat gesteld te innoveren en te groeien. Het eerste DVI-fonds maakte 1,3 miljard euro aan investeringen los, DVI2 maakt nogmaals eenzelfde bedrag beschikbaar. Daarnaast zijn tot en met het derde kwartaal van 2016 via de Vroegefasefinanciering (VFF) 41 aanvragen van innovatieve starters en 24 aanvragen van academische starters gehonoreerd voor in totaal 17,4 miljoen euro. Via het VFF kunnen ondernemers in een vroege of vernieuwende fase een lening krijgen, zodat waardevolle ideeën voor nieuwe producten of diensten de markt bereiken.
Betere toegang tot mkb-financiering
Ook voor kleine en startende ondernemers met een haalbaar ondernemersplan is het belangrijk dat zij een krediet kunnen krijgen. Via Qredits worden hiervoor leningen verstrekt tot 250.000 euro. In de afgelopen jaren zijn meer dan 8.000 ondernemers gefinancierd voor in totaal 170 miljoen euro. Ondernemers krijgen via Qredits ook coaching en begeleiding. Daarnaast wordt via het initiatief Betaalme.nu gewerkt aan het beter en tijdiger betalen van mkb-bedrijven. Momenteel doen hier 32 grootbedrijven aan mee, goed voor meer dan 80.000 mkb-toeleveranciers. Het doel is om dit in 2017 te laten stijgen naar 100 grote bedrijven. Tot slot wordt ook de toegang tot crowdfunding verbeterd door de belegger beter te beschermen en platformen voor funding te verbeteren. In 2015 haalden ruim 1.200 bedrijven voor 181 miljoen euro aan investeringen op via deze financieringsvorm.
Vergroten vaardigheden en kennis
Binnen het actieplan is ook gewerkt aan het vergroten van kennis en vaardigheden van het kleinbedrijf. Dit is cruciaal om de slagingskans van een financieringsaanvraag bij een bank of andere financier te vergroten. Vanuit het actieplan is daarnaast gewerkt aan voorlichting over de bestaande financieringsmogelijkheden via de Nationale Financieringswijzer en Fink. Ondernemers kunnen daarnaast een mentor krijgen om hen te coachen en te helpen bij de groei van het bedrijf. Het platform NLGroeit, mede ondersteund door de Kamer van Koophandel, heeft tot nu toe 120 matches opgeleverd.
Het Midden- en Kleinbedrijf groeide in 2015 met 0,3% en behaalde een omzet van 871 miljard euro. Het MKB is daarmee dé banenmotor van Nederland en biedt werk aan vier miljoen mensen (3,1 miljoen voltijdbanen). In 2017 zal het kabinet naast de acties uit het Aanvullend Actieplan ondernemers ook steunen via onder andere microkredieten, bankgaranties en leningen zodat ze sneller kunnen investeren en groeien. Bijvoorbeeld:
- In 2017 zullen deze faciliteiten van de overheid voor nieuwe aanvragen een budget hebben van circa 1,4 miljard euro.
- Voor startups komt er per 2017 jaarlijks 52 miljoen euro extra beschikbaar. Zij krijgen een meer gunstige gebruikelijk-loonregeling voor directeur-grootaandeelhouders (29 miljoen euro) en het kabinet komt met een faciliteit om samen met private investeerders, zogenaamde business angels, te investeren in startups en het MKB (23 miljoen euro). De gebruikelijk-loonregeling voor oprichters van een startup houdt in dat DGA’s niet meer verplicht zijn zichzelf een belastbaar loon uit te keren van 44.000 euro. Ze mogen zich de eerste 3 jaar een minimumloon geven. Zo blijft er meer geld over om te investeren in de onderneming.
- Het kabinet ondersteunt mkb- ondernemers daarnaast via diverse garantieregelingen (bijvoorbeeld via de BMKB) zodat ze sneller kunnen investeren en groeien. In 2017 staat voor circa 4 miljard euro uit aan garanties voor mkb-bedrijven.