Om schadelijke micro-organismen af te doden ontsmetten veel bedrijven het drainwater dat ze hergebruiken. Telers gaan er vanuit dat de investering in de ontsmettingsapparatuur een garantie voor succes is. Toch is dat niet altijd het geval. Een OntsmetterCheck geeft inzicht in de werking van de apparatuur.
In de watermonsters die Eurofins Agro het afgelopen jaar hiervoor heeft ontvangen, blijkt dat in bijna 40 procent van de monsters het aantal kolonie vormende eenheden (kve) per ml groter is dan 500. Bij 30 procent van de monsters was deze zelfs hoger dan 1.000. Het aantal kve per ml geeft aan hoeveel levende schimmels en bacteriën in het water aanwezig zijn.
Te hoge waarden
"Er kunnen verschillende oorzaken zijn voor te hoge waarden," zegt Jan Hardeman, accountmanager Horticulture. "Bijvoorbeeld bij een UV-ontsmetter kan er onvoldoende afdoding plaatsvinden door een te lage transmissiewaarde van het water. Deze moet minimaal 75 procent zijn. Ook kan het apparaat verkeerd zijn ingesteld of is er geen jaarlijks onderhoud gepleegd. Oude UV-lampen zijn vaak minder effectief. Het kan tevens gebeuren dat er ander water wordt gebruikt of dat de waterhoeveelheid die door de ontsmetter gaat veranderd. De ontsmetter kan dan onvoldoende werken, omdat de dimensionering niet klopt."
De hoge waarden kunnen overigens ook worden veroorzaakt door verkeerde bemonstering, zoals op een verkeerde plek of niet steriel. Het advies is om een monster direct vóór en direct na de ontsmetter bij een aftapkraantje te nemen. Dit kraantje wordt door middel van alcohol of verhitting steriel gemaakt door de monsternemer, waarna het water in een steriel flesje naar het laboratorium wordt vervoerd.
DNA-analyse
"De check is een momentopname," benadrukt Hardeman. "Het verslag geeft inzicht in het totale aantal bacteriën en schimmels. Je weet dus niet of het om ziekteverwekkers gaat of niet." Hij adviseert daarom om naast een OntsmetterCheck ook een DNA-analyse uit te laten voeren van het vuile drainwater. Dit, om te onderzoeken welke micro-organismen aanwezig zijn in het teeltsysteem. Een goede methode daarvoor is de DNA Multiscan, die in heel lage concentraties micro-organismen aantoont.
Momenteel heeft het analysebedrijf binnen deze DNA-methode testen beschikbaar voor ruim 100 schimmels en bacteriën. Dit is uniek in de wereld. Naast gewasspecifieke analysepakketten is er ook een uitgebreid glastuinbouwpakket beschikbaar, waarin binnen drie dagen op ruim 60 schimmels wordt gescreend. Bovendien is het volgens Hardeman zinvol om deze checks minimaal vier keer per jaar te laten uitvoeren. Zo is een hapering in de apparatuur het snelst op te sporen en zijn verdere problemen te voorkomen.
Analyse ontsmet water
Ook Groen Agro Control kan ontsmet water analyseren. De analyse is special gericht op nog levende microbiologische parameters en vervuiling. Hiervoor is het analysepakket 'Kiemgetal uitgebreid' ontwikkeld. Daarmee wordt in water naast het algemeen kiemgetal van bacteriën en schimmels ook Fusarium spp., Pythium spp. en Phythophthora spp. getest.
Volgens het analysebedrijf is het pakket ook te gebruiken om de sporendruk op stekgoed te meten of bijvoorbeeld in water uit pluggen om de infectiedruk in een opkweek te monitoren. Sommige certificaten, zoals Global GAP of QS, vragen om specifieke analyse op E. coli en Faecale Enterococcen in het proceswater. Hou hier rekening mee, alvorens er een analyse wordt uitgevoerd.
Bron: Glastuinbouw Waterproof