Tholen - Het vroege voorjaar is hét moment voor het freesiavak zich te oriënteren op vernieuwingen in het assortiment. De veredelaars – dat wil zeggen, alle drie: Van den Bos, Penning en Hofland – organiseren bloeiproeven en de kwekers – we tellen er nog een goeie zestig – komen op inspectie. Wat gaat er om in de wereld van de freesia, hoe ontwikkelt de gewasgroep zich en wat kan de markt de komende jaren verwachten? We vroegen het twee specialisten, de heren veredelaars van Van den Bos en Penning Freesia, die afgelopen vrijdag open huis hielden.
Mike van der Knaap en Daan Vermeer. "De proef opplanting bij Barendse staat geplant in een vak met twee voormalig Goemans winnaars: twee jaar geleden Marseille (dubbel geel) en nog weer daarvoor Expression. Bisou, het ras waarbij de heren staan opgesteld, is voor dit jaar genomineerd voor de Goemans."
Sinds jaar en dag organiseert Van den Bos een bloeiproef bij kwekerij Barendse Freesia BV in het Westland. Hoewel men zelf over testfaciliteiten van niet minder dan twee hectare beschikt, is dit ideaal, vertellen accountmanagers Mike van der Knaap en Daan Vermeer. “In de eigen kas wordt volledig virusvrij geteeld en experimenteren we met onze nieuwe nummers, maar bij een van de klanten op de kwekerij heb je met de reële praktijk van doen.”
Van den Bos is verreweg de grootste speler in het freesia-veld en voorziet, in afspraak & samenwerking met de eigenlijke veredelaar Royal van Zanten, het grootste deel van de markt van uitgangsmateriaal. In de kas van Barendse staan ongeveer 40 variëteiten opgesteld, waaronder 15 nieuwe, nog niet commerciële rassen. “Er zijn eigenlijk twee segmenten”, vertelt Mike, “rassen voor de retailkweker, en zogenaamde zwaardere rassen. Maar in zijn algemeenheid geldt dat freesia’s moeten geuren en kijken de veredelaars naar zaken als productiviteit, kleur en vaasleven.”
Niels Drughorn en Marko Penning
Penning
Dat doen ook Marko Penning en Niels Drughorn van Penning Freesia, dat even verderop op de eigen tuin ook een kleurrijk bed heerlijk geurende noviteiten heeft opstaan. Er zijn ruim 25 variëteiten te bewonderen, waaronder bijvoorbeeld de bijzonder Peachy Queen – “die kleur is echt uniek in de freesia” – of de Fuego, een diep rode variëteit en precies daarom erg bijzonder. Deze naam is twee jaar geleden bedacht door consumenten die tijdens Kom in de Kas een kijkje kwamen nemen. Daarnaast zijn een aantal variëteiten wederom voor de Jan Goemans Trophy genomineerd, de reeds genoemde prijs die binnen het vak al 40 jaar wordt uitgereikt en die men vorig jaar nog won met de Biscaya.
Markt
Niet tegenstaand de prachtige kleuren en geuren en in aanmerking genomen dat de prijsvorming de laatste jaren best redelijk is, stond de gewasgroep er enkele decennia geleden heel wat florissanter voor. Er waren honderden kwekers met dito honderden hectare productie. Het aantal telers en productieareaal neemt echter steeds verder af. Ruim 60 kwekers zijn nu samen goed voor iets minder dan 100 hectare. Ook waren er toen een stuk of zes, zeven veredelaars, nu zijn er daar nog maar drie van over. Marko: “Er is lang weinig vernieuwing geweest. Daarnaast is het een arbeidsintensieve teelt, die nauwelijks te automatiseren is. Bovendien moet je snel kunnen schakelen, want gaat de zon schijnen, dan schiet het gewas omhoog."
Voor een deel vallen die kwekers af, die geen opvolging hebben. Voor een ander deel is de teelt geprofessionaliseerd en zijn er bijna niet meer die de freesia ‘erbij’ doen. Het vereist een flinke investering om de grond te verwarmen (en in de zomer soms juist te koelen), en om een jaarrond teelt te realiseren is veel arbeid nodig. Die jaarrond teelt is min of meer de norm geworden, waarbij men produceert volgens een vergelijkbaar ritme als in de chrysanten, zij het wat trager. Een freesia staat ongeveer een half jaar en levert gemiddeld 1 hoofdtak en 3 tot 4 haken, zoals dat in vaktermen heet.
Wilt u nog een kijkje komen nemen bij een van de twee bedrijven, dan kan dat ongetwijfeld. Voor de presentatie bij Barendse Freesia neemt u contact op met Mike van der Knaap (mail) of Daan Vermeer (mail). Bij Pennings kan men ook aankomende vrijdag nog terecht – neemt u hiertoe contact op met Marko Penning of Niels Drughorn 06 5779 81 13 of [email protected].