De inspectie SZW ontvangt de afgelopen tijd steeds meer meldingen over overtredingen van de Wet Arbeid Vreemdelingen. Waar in 2015 nog 1.182 meldingen binnenkwamen, werden in 2018 al 1.817 keer vermoedens van overtredingen gemeld. Een dergelijke melding betekent dat wordt vermoed dat een werkgever iemand in dienst heeft van buiten de EU zonder de daarvoor vereiste werkvergunning. De stijging kan onder meer worden verklaard door de groeiende economie, het tekort aan Nederlandse arbeidskrachten en de terugloop van legale arbeidsmigranten uit Oost-Europa. Steeds meer bedrijven zoeken daarom naar manieren om mensen van buiten de EU aan te trekken. Terwijl voor hoger opgeleide kennismigranten een regeling bestaat, ontbreekt deze echter voor traditionele arbeidsmigranten.
De inspectie maakt zich zorgen over deze toename, omdat buitenlandse werknemers vaak worden uitgebuit of in een schijnconstructie werken. Het is voor de inspectie moeilijk te achterhalen of de arbeidsmigranten via een legale route werken of dat het gaat om schijnconstructies. Hierdoor ligt misbruik op de loer. Inspecteur-generaal Marc Kuipers stelt dan ook: “Er ontstaat een grijs gebied tussen wat wettelijk is toegestaan en wat wenselijk is. Dit ondermijnt de eerlijke arbeidsvoorwaarden van werkenden en het leidt tot oneerlijke concurrentie.” Hoe verder van huis, hoe kwetsbaarder arbeidsmigranten zijn. Niet alleen kunnen ze niet van werkgever wisselen, ze spreken vaak de taal niet, zijn niet op de hoogte van hun rechten en afhankelijk van uitzendbureaus en andere meer of minder louche tussenpersonen.
Kamer maakt zich zorgen
Meerdere partijen in de Tweede Kamer – SP, D66 en ChristenUnie – hebben minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) dan ook om opheldering gevraagd, nu duidelijk is geworden dat de inspectie steeds meer meldingen krijgt over arbeidsmigranten. Het baart de partijen zorgen dat buitenlandse werknemers mogelijk worden uitgebuit. Jasper van Dijk (SP): “Dit is echt waanzin. De landen in de EU zijn zo verschillend in welvaart dat je een gesleep krijgt van mensen van arme naar rijke landen”. Eppo Bruins (ChristenUnie) sluit zich hierbij aan: “Deze malafide praktijken ontwrichten de arbeidsmarkt in Nederland”. Hij vindt dat de overheid nu aan zet is: “Zoals deze foute ondernemers maximaal de ruimte zoeken in Europese regelgeving, zo moet onze overheid ook de ruimte maximaal nemen om deze ongewenste effecten tegen te gaan en de arbeidsmarkt rechtvaardiger te maken. Met wederzijdse afspraken tussen lidstaten moet een eind worden gemaakt aan deze ongewenste effecten van de Europese interne markt.”
Uitzendvergunning herinvoeren
Een mogelijke oplossingsrichting om dergelijke misstanden aan te pakken is het herinvoeren van de uitzendvergunning, zo stelt KAFRA. Deze vergunning werd in Nederland in 1998 afgeschaft, vanuit de overtuiging dat de branche beter zichzelf zou kunnen reguleren. Dit is echter een misrekening gebleken, want nog altijd zijn er veel ‘cowboybedrijven’ waarin uitbuiting en andere misstanden aan de orde van de dag zijn. KAFRA pleit dan ook, net als diverse andere partijen, voor de herinvoering van de uitzendvergunning. Om deze uitzendvergunning te verkrijgen, is een certificaat van bekwaamheid van de uitzender een vereiste. Op deze manier kunnen misstanden aan de onderkant van de uitzendmarkt worden aangepakt en worden uitbuiting en het zwakke sociale imago van de arbeidsmigrant tegengegaan.
Voor meer informatie:
Kafra Housing
www.kafrahousing.com
[email protected]