Drie prachtige bedrijven, één prestigieuze prijs. De organisatie van de Tuinbouw Ondernemersprijs maakte een serie portretten van de genomineerden Plantanious, SK Roses en Prominent en deelt deze (opgesplitst in verschillende delen) op de website. Wat was er voor nodig om te komen waar ze nu staan? Welke uitdagingen zijn ze aangegaan? Wat is hun visie voor de toekomst?
Hieronder leest u het eerste verhaal van SK Roses, alwaar men sprak met directeuren Marc, Bas en Tom Koene.
Rozenteelt is intensief. Het is hard werken, op alle dagen van het jaar, zeven dagen in de week, behalve Nieuwjaarsdag, en betekent constant op alle fronten topkwaliteit leveren. Dat is niet voor iedereen weggelegd en dat blijkt ook wel. Het areaal rozenteelt in Nederland wordt elk jaar kleiner. Vijftien jaar geleden stond er nog 1.200 hectare, vandaag de dag is dat nog zo’n 150 hectare.
De broers Marc, Bas en Tom Koene van SK Roses zijn wel wat gewend, die gaan geen uitdaging uit de weg. Marc en Bas kwamen 2006 in het bedrijf van hun ouders, vier jaar geleden stapte ook Tom in.
Met zijn drieën krijgen ze het met innovatief ondernemerschap voor elkaar een vooruitstrevend en groeiend bedrijf neer te zetten. Dit zijn rozentelers die alles, van zelf ontworpen transportbakken tot een complete zelf ontworpen verwerkingslocatie, tot in het kleinste detail optimaliseren voor hun product.
Elke verdiende euro in het bedrijf
‘Onze vader gaf ons vanaf het begin veel vrijheid en verantwoordelijkheid’, vertelt Marc. ‘We mochten fouten maken. Dat heeft ons gevormd, zowel in voorspoed als in tegenslag.’
De originele locatie van SK Roses staat bij de Zwethkade in Wateringen, waar de ouders Koene sinds 1981 verschillende teelten hadden. Die teelten leverden allemaal te weinig op, waardoor er in 1993 overgestapt werd naar de rozenteelt. In de vollegrond en zonder belichting begonnen ze aan dit nieuwe avontuur. Na enkele jaren werd de kas van de buurman gekocht. De ontwikkeling ging gestaag, elke verdiende euro ging terug in het bedrijf. Belichting, WKK-installatie, nieuwe kas, alleen dan kon de beste kwaliteit gegarandeerd worden. Iets waar de ouders altijd al voor stonden. Niet de grootste teler, wel degene die constant de beste kwaliteit probeert te leveren.
In 2007, een jaar nadat Marc en Bas het bedrijf in kwamen, werd aan de Scheeweg in De Lier twee hectare extra gekocht. De witte Avalanche+ roos werd op beide locaties geplant. En daarmee is het bedrijf groot geworden. ‘Zelfs in 2011, midden in de crisis, groeide de vraag naar onze Avalanche+’, legt Marc vol enthousiasme uit.
Tegenslag maakt je sterker
De oude kas aan de Zwethkade werd in 2015 opgehoogd en kreeg een beter klimaat, een nieuwe bedrijfsruimte en moderne belichting. ‘Na een half jaar kwam er een quarantaine-ziekte in het gewas. Toen hebben we de hele teelt moeten vervangen’, aldus Marc. ‘Dat was een flinke tegenslag, maar de neuzen stonden altijd dezelfde kant op. Door zulke zaken word je sterker, daar geloven wij heilig in.’
‘Niet lang daarna, in 2016, konden we niet genoeg Avalanche+ meer leveren aan onze klanten. De vraag was te groot en het aanbod dat we konden leveren was te klein. Daarnaast wilden we een geavanceerd verwerkingssysteem en daarom gingen we opzoek naar een nieuwe locatie', gaat Tom verder. ‘We hebben veel locaties bekeken, onder andere in Pijnacker en Bleiswijk, maar dat paste niet bij wie wij zijn als bedrijf. Uiteindelijk konden we na intensieve onderhandelingen deze locatie kopen, aan de Noord Lierweg in De Lier. Precies tussen de twee andere locaties in.’
Een eigen verwerkingsruimte ontwerpen
De reden van een grote verwerkingsruimte was voldoen aan de behoefte van onze klanten. ‘Klanten wilden de ochtendbestellingen met rozen uit twee locaties, waar twee kleine machines stonden’, legt Tom uit. ‘Dat is niet efficiënt. Op de nieuwe locatie hebben we twee grote verwerkingsmachines met in totaal 57 stations, waarbij we elk station kunnen instellen op de behoefte en wensen van onze klant.’
Bas vult aan: ‘Je hebt nu alle sales voor één klant op één locatie, met één kwaliteitsmanager. Hierdoor gaat ons proces veel gestroomlijnder.’
‘De bouw van ons nieuwe verwerkingssysteem ging niet over één dag ijs’, gaat Tom verder. ‘Het is een complex verwerkingssysteem dat volledig is getekend door Tom, die prima uit de voeten kan met 2D en 3D-tekensoftware. Samen met Marc en Bas werd daarbij constant gekeken hoe het perfecte plaatje eruit moest zien.’
‘Oh man’, haalt Marc herinneringen boven. ‘Elke avond zaten we te tekenen, we waren constant aan het wijzigen. We wogen echt alles af om het ideale proces te realiseren.’
‘De rozen worden gekoeld op locatie’, vertelt Tom. ‘Wanneer de rozen de bedrijfsruimte binnen komen gaan ze gelijk de koelcel in, waar ze na verwerking ook weer binnen twintig minuten terug zijn dankzij ons interne transportsysteem. Hiermee kunnen we de versheid van het product maximaliseren.’
Bas knikt. ‘Nergens in de rozen vind je zo’n transportsysteem’, vult hij aan.
Trillingsdempers
Hoe compleet kun je een teler krijgen? Niet alleen zetten de drie broers een traditie van hard werken en slim investeren voort, maar ze zijn zelfs in staat om een uniek verwerkingsproces te bedenken en zelf technisch uit te tekenen.
‘Wist je dat elke waterbak bij ons trillingsdempers heeft?’, zegt Marc. ‘Witte rozen beschadigen nogal snel, dus daar moet je met je transport rekening mee houden. Tom, vertel eens, hoe we dat aangepakt hebben?’
‘We begonnen met het testen van simpele bakken’, vult Tom gelijk aan. ‘Die zetten we in de vrachtwagen en vergeleken we met het huidige proces. Steeds kijken hoeveel beschadigde rozen hier uit voort kwamen. Zelf mee in de laadruimte, kijken wat er met de rozen gebeurden. Zo hebben we onze bak steeds verder verbeterd, met speciale op maat gemaakte tussenschotjes bijvoorbeeld.’
‘Uiteindelijk hebben we speciale trillingsdempers onder de bakken gemonteerd, zodat de kwaliteit van de rozen ook tijdens dit transport gegarandeerd wordt.’ Uiteindelijk zagen we dat het aantal beschadigde rozen lager was dan met onze oude manier van werken.
Maximaal scoren
SK Roses heeft de mogelijkheid om nog eens drie hectare te bouwen achter haar bestaande locatie. Een nieuwe, grotere bedrijfsruimte met groter koelsysteem is wat er dan nodig is. Ook dat is helemaal uitgetekend door Tom, terwijl Marc en Bas meedenken. ‘De manier waarop de rozen dan door de nieuwe bedrijfsruimte zouden stromen is efficiënter en we kunnen er meer verwerken, wat noodzakelijk is omdat we ook meer hectares teelt krijgen.’
‘In de rozenteelt blijf je alleen bestaan als je het meest complete bedrijf bent’, besluit Marc gepassioneerd. ‘Op elk detail moet je maximaal scoren, dan is het een schitterende teelt. We zien onszelf als vooruitstrevend bedrijf met een voorbeeldfunctie. Vanaf januari gaan we hier een winkel voor consumenten bouwen, die ook functioneert als middel om ons verhaal van onze visie op de rozenteelt te vertellen.’
‘De Tuinbouw Ondernemersprijs zou niet alleen een grote beloning zijn voor het werk dat we tot nu gedaan hebben, maar ook een boost om ons te helpen dit verhaal op een grotere schaal te vertellen.’
Dit is het eerste deel van het verhaal met SK Roses. In deel twee en deel drie gaan Marc, Bas en Tom in op onder andere het gebruik van data, innovaties en duurzaamheid binnen hun bedrijf.