Er komen steeds meer mogelijkheden voor tuinders om in te spelen op nieuwe markten als noodvermogen. Welke opties zijn er en hoe gaat het precies in zijn werk? Jeroen van Es EnergieBeheerder bij AgroEnergy en Kees Tetteroo, EnergieSpecialist, leggen het uit.
De markt voor noodvermogen biedt meer en meer kansen voor de glastuinbouw. Moesten telers aanvankelijk voor een heel jaar of een volledige maand vermogen beschikbaar stellen, inmiddels is er ook de mogelijkheid om je voor 24 uur aan te melden.
En met de introductie van een speciale flexpool voor noodvermogen gaat AgroEnergy nog een stap verder: tuinders kunnen nu ook voor een aantal uren noodvermogen aanbieden. Dit biedt ondernemers steeds meer kansen om extra inkomsten te genereren met hun WKK-vermogen en/of belichting.
De vraag naar noodvermogen komt voort uit de uitdaging van netbeheerder TenneT om het elektriciteitsnet continu in balans te houden. “Aangezien je elektriciteit niet kunt opslaan, moeten vraag en aanbod altijd met elkaar in evenwicht zijn”, zegt Kees Tetteroo, EnergieSpecialist bij AgroEnergy. “De Europese regelgeving schrijft voor dat de netfrequentie op 50 Hz gehouden moet worden. Dat vereist een balans in vraag en aanbod.”
Kees Tetteroo, EnergieSpecialist
Laatste redmiddel
Op het moment dat vraag en aanbod niet in evenwicht zijn, probeert TenneT in eerste instantie bij te sturen via de onbalansmarkt. Blijkt dat onvoldoende, dan wordt regel- en reservevermogen afgeroepen en in het allerlaatste geval wordt een beroep gedaan op noodvermogen. “Dit vermogen roept TenneT dus alleen af bij grote onbalans op het elektriciteitsnet, het is het allerlaatste redmiddel”, legt Jeroen van Es uit. Hij is EnergieBeheerder bij AgroEnergy. “Desondanks zien we wel dat de behoefte aan noodvermogen groeit. Dat heeft alles te maken met de opmars van duurzame elektriciteit. Omdat moeilijk te voorspellen is hoeveel de zon precies gaat schijnen op een dag of hoe hard het exact gaat waaien, zijn er meer fluctuaties in het aanbod van elektriciteit. De behoefte aan flexibel vermogen – zoals noodvermogen – om dit op te vangen, wordt dan ook groter. En deze trend zet de komende jaren ongetwijfeld door.”
Introductie dagveilingen
Tuinders kunnen met hun WKK’s en belichting een rol spelen in het aanbieden van noodvermogen. Op het moment dat TenneT noodvermogen afroept, worden telers gevraagd om hun vermogen op- of af te regelen en hun WKK en/of belichting aan- of uit te zetten.
Ondernemers ontvangen een vaste vergoeding voor het beschikbaar stellen van dit vermogen. Op het moment van afroep komt daar nog een plus bovenop. “Aanvankelijk konden tuinders hun vermogen alleen op jaarbasis exclusief beschikbaar stellen voor TenneT. Ondernemers hadden dus niet meer de gelegenheid om dit elektrisch vermogen in te zetten voor andere doeleinden. Hierdoor was het aanbieden van noodvermogen maar voor een kleine groep telers mogelijk”, zegt Tetteroo.
Sinds enkele jaren kunnen tuinders hun vermogen ook op maandbasis beschikbaar stellen, vorig jaar werd het mogelijk om op week- en later op dagbasis mee te draaien. “In september zijn de dagveilingen geïntroduceerd, wat betekent dat tuinders hun vermogen ook beschikbaar kunnen stellen voor een periode van 24 uur. En dat kunnen ze een dag van tevoren aangeven. Dit bracht het aanbieden van noodvermogen voor een grotere groep telers binnen handbereik”, aldus Van Es.
Jeroen van Es, EnergieBeheerder
Flexpool noodvermogen
Iedere teler kan meedoen, ook ondernemers die hun energie niet afnemen van AgroEnergy. En tuinders hoeven hun WKK-strategie ook niet af te stemmen op de andere ondernemers in de pool. Hun energiestrategie, de inzet van hun WKK’s en op welke energiemarkten ze actief willen zijn bepalen ze in samenspraak met hun EnergieSpecialist.”
AgroEnergy biedt tuinders nu nog meer flexibiliteit wat betreft het aanbieden van noodvermogen. In februari van dit jaar werd namelijk een flexpool voor noodvermogen geïntroduceerd. Hierbij kunnen telers hun vermogen beschikbaar stellen op uren dat het hen past. “Ze hoeven dus niet 24 uur beschikbaar te zijn. Als AgroEnergy bundelen wij het vermogen dat de telers die meedraaien in de pool beschikbaar hebben. Vervolgens bieden we dit collectief aan op de markt”, legt Van Es uit.
De belangstelling voor de flexpool is groot: inmiddels draaien hier zestig telers in mee. Hierbij gaat het om een grote variëteit aan bedrijven: groot, klein, met of zonder BiedOptimaal. “Iedere teler kan meedoen, ook ondernemers die hun energie niet afnemen van AgroEnergy. En tuinders hoeven hun WKK-strategie ook niet af te stemmen op de andere ondernemers in de pool. Hun energiestrategie, de inzet van hun WKK’s en op welke energiemarkten ze actief willen zijn bepalen ze in samenspraak met hun EnergieSpecialist.”
Wanneer ondernemers mee willen draaien in de noodvermogen-pool wordt gebruikgemaakt van de stuurbox van Tenergy. “Vervolgens moeten wij vanuit AgroEnergy nog een en ander inregelen richting TenneT. Daarmee is technisch alles geregeld.”
Van Es houdt als EnergieBeheerder in de gaten op welke uren tuinders noodvermogen kunnen aanbieden en hoeveel vermogen er, over een periode van 24 uur, in totaal beschikbaar is vanuit de pool. “Dat kan ik een dag van tevoren afleiden aan de hand van de hoeveelheid elektriciteit die wordt ingeboden op de APX-markt. Op basis van het gezamenlijke noodvermogen dat vanuit de pool beschikbaar is, doe ik – via de Trading-afdeling van Eneco – een bieding bij TenneT. Na afloop verwerk ik het resultaat.”
De verkoop van het noodvermogen in de Tennet-dagveilingen wordt verzorgd door de afdeling Trading van Eneco. “Deze handelsafdeling heeft veel kennis van de verschillende elektriciteitsmarkten en al vele jaren ervaring met de in- en verkoop van elektriciteit. Hierdoor weten ze de kosten laag te houden, kunnen ze veel flexibiliteit bieden en – door goed te monitoren – snel inspelen op veranderingen.”
Geheel vrijblijvend
De EnergieBeheerder benadrukt dat telers die meedraaien in de pool niet verplicht zijn om vermogen aan te bieden; deelname is geheel vrijblijvend. “Dat is anders bij ondernemers die noodvermogen voor 24 uur laten contracteren door TenneT. Bij de biedingen vanuit de pool is het de verantwoordelijkheid van AgroEnergy dat we ook daadwerkelijk de hoeveelheid vermogen kunnen leveren die we beloven. We werken hierbij steevast met een veiligheidsmarge. Er is namelijk altijd vermogen dat onverhoopt niet kan worden geleverd, bijvoorbeeld doordat WKK’s in storing gaan.”
Lage drempel
Met de introductie van de flexpool creëert AgroEnergy dus extra flexibiliteit in het aanbieden van noodvermogen en wordt deze optie voor nóg meer tuinders interessant. Tetteroo: “De drempel om mee te doen is heel laag, vooral omdat er zoals gezegd geen verplichtingen kleven aan het meedraaien binnen de pool. Op deze manier bieden we tuinders maximale kansen om extra geld te verdienen met hun beschikbare WKK-vermogen en belichting.”
Voor meer informatie:
AgroEnergy
www.agro-energy.nl
info@agro-energy.nl