Tholen – Van kleine tropische eilanden tot aan hoog in de bergen: overal kun je tegenwoordig kassen tegenkomen. Voordat de bouwploegen in het vliegtuig stappen of de auto pakken om naar locatie te gaan, is er echter al veel werk verricht. Veelal computerwerk, rekenwerk. Daarvoor gebruiken kassenbouwers CASTA/Kassenbouw, een softwareprogramma ontwikkeld door TNO.
Het programma wordt in licentie uitgegeven door de stichting Hortivation. Deze stichting is in het verleden opgericht door de AVAG en richt zich op technische innovaties en kennismanagement.
In het programma is dit jaar de nieuwste EU-kassenbouwnorm (EN 13031-1) verwerkt. Als gevolg van de sterke internationale expansie is er inmiddels ook grote belangstelling om de normen van niet-Europese landen toe te voegen aan CASTA.
Klik hier voor vergroting van de schermafbeelding vanuit CASTA
“In die landen is er vaker niet dan wel een kassenbouwnorm”, vertelt Egon Janssen, de glastuinbouwman binnen TNO (foto onder). Daarom grijpen kassenbouwers graag terug op CASTA. “Enerzijds simpelweg omdat na het verwerken van de EN-norm in de software de bouwregels nu ook in het Engels beschikbaar zijn”, lacht Egon. “Maar met name omdat de normeringen nu niet langer specifiek op Nederland zijn gericht, maar juist ook een generiekere aanpak mogelijk maken. Bouwen in andere landen vraag immers ook om andere oplossingen.”
De samenwerking tussen de stichting Hortivation en TNO heeft tot een ijzersterk product geleid waarin praktijk en wetenschap samenkomen, aldus Egon. “Wij als TNO kunnen ons volledig richten op de doorontwikkeling terwijl Hortivation de licenties uitgeeft, cursussen (laat) organiseren etc.”
Moeilijk vergelijken
In het buitenland hebben kassenbouwers te maken met andere, veelal extremere, klimaten. “De belangrijkste factoren om rekening mee te houden zijn inderdaad wind en sneeuw”, bevestigt Egon. “En aardbevingen. Die kennen we in Nederland ook wel, maar hier zijn die lang niet zo krachtig als internationaal voorkomt.”
Voor aardbevingen ziet Egon dat er in de kassenbouw teruggegrepen wordt op enerzijds een Europese aanpak en anderzijds een Amerikaanse. “Hoe je aardbevingen meet, dat is overal wel hetzelfde. Wel zie je dat er anders gekeken wordt naar wat veilig is en wat niet.” In Europa komen de normen overeen met hetgeen ook in de utiliteitsbouw gangbaar is. “De aanpak voor het bouwen van bijvoorbeeld flatgebouwen is gebruikt om een kassenbouwnorm te maken.”
Historische data
De ‘Nederlandse ‘strategie’ op het gebied van kassenbouwnormen is om de Europese norm, met daarin veel Nederlandse invloeden, in zoveel mogelijk landen wereldwijd toepasbaar te maken. “Wij helpen kassenbouwers om internationaal met de norm langs de autoriteiten te gaan en te laten zien dat alles goed gebouwd zal worden en veilig zal zijn.” Ook hier helpt de samenwerking in Hortivation. “Wij als TNO hebben de kennis maar de CASTA-gebruikers kennen de praktijk. Door dit samen te brengen werk je voortdurend aan een beter programma.”
Op de lange termijn verwacht Egon dat er internationaal nog verdere standaardisatie volgt. Hij onderscheidt hierin momenteel twee sporen. “Enerzijds proberen we draagvlak te krijgen voor een wereldwijde ISO-standaardisering en anderzijds wordt ook aan een GPS Global-methode gewerkt. In die methode is het mogelijk om op basis van historische data van de locatie waar je bouwt een voorspelling te maken van wat nodig is. Dan kijk je bijvoorbeeld naar cijfers over sneeuwval en windsnelheden uit de afgelopen veertig jaar om een voorspelling te doen over wat een kas in de toekomst moet doorstaan.”
De GPS Global-aanpak zit momenteel al in CASTA, maar nog wel puur informatief. Dat betekent dat kassenbouwers kunnen checken of hun ontworpen constructie ook zal aansluiten met wat er op basis van historische data te verwachten valt aan weersextremen. Het uiteindelijke doel is om de GPS Global-aanpak in de wereldwijde ISO-kassenbouwnorm te verwerken. Egon: “Maar dat heeft nog wel vijf jaar nodig.”
Voor meer informatie:
Egon Janssen
TNO
[email protected]
+31 (0)6 53 46 76 64
www.tno.nl
Stichting Hortivation
[email protected]
www.hortivation.nl