Tholen - Waar een prijs van rond de 20 cent de kuub normaal is, ging deze afgelopen week over de 70. Mét, zo klinkt het onheilspellend, een verdere stijging in het verschiet. Tel daarbij op dat elektra ook erg duur is en grond- en transportkosten eveneens grote stijgingen laten zien - stijgingen die elkaar vaak weer versterken, zoals bijvoorbeeld Yara, die besloten heeft de productie van ammoniak voor de Europese markt met 40% te verlagen t.g.v. de hoge energiekosten, laat zien - en iedereen begrijpt dat ergens de schoen gaat wringen.
Tuinder de sigaar
Frits van Dijkman, relatiemanager bij ZLTO, spreekt dagelijks met tuinders en allemaal maken ze zich zorgen, vooral met de koude maanden in het vooruitzicht. "Ondernemers zullen alle zeilen bijzetten om deze crisis het hoofd te bieden. Om de verliezen te beperken, nemen veel tuinders nu al maatregelen. Ze gaan kouder telen of kiezen ervoor om de verlichting uit te zetten. Velen zullen eerder stoppen met de huidige teelt, omdat de laatste kilo's niet zullen renderen. Sommige tuinders denken er zelfs aan om andere gewassen te gaan telen."
In hetzelfde bericht op ZLTO geven een tweetal groentekwekers, René Tielemans en Jan Biemans uit Boekel, aan voor welk vraagstuk zij zich geplaatst zien. "Vanwege de vraag naar Nederlandse producten vanuit de supermarkten, hebben we de afgelopen jaren veel geïnvesteerd om jaarrond komkommers te telen", vertelt Biemans. "Maar als we dat nu doen, maken we 2 euro kosten per m2 per week meer dan vorig jaar in de wintermaanden. Bovendien hebben sommige supermarkten al aangegeven dat ze mogelijk weer komkommers uit Spanje halen als ze hier te duur worden."
1Limburg sprak met paprikateler Erik Gubbels uit Maasbree. Deze verwacht dat de kosten vooral op het bordje van de tuinder terecht zullen komen. "Een paprika die nu voor 99 cent in de winkel ligt kost straks 1.05 of 1.10. Dat valt mee voor de consument. (...) (Maar) Ik verwacht niet dat wij onze hogere kosten voor 100 procent kunnen doorberekenen aan de afnemers. Dus komt het op onze schouders terecht."
Terug in de tijd
Zouden we op het historische moment zijn aangekomen, dat de geleidelijke maar steeds stijgende productielijn van pak hem beet de afgelopen 50 jaar een hoogtepunt bereikt heeft? Onder de omstandigheden lijkt 'een stapje terug' onvermijdelijk te worden. "Wat moet een roos of een kilo tomaten straks kosten", vraagt bijvoorbeeld adviseur André Flinterman zich af op LinkedIn. Bij de huidige energieprijzen "minimaal 20 cent de tak of 1 euro de kilo méér". Gaan tuinders echter terug in vermogen, dan gaat dat ten kosten van de productie. "Per m2 kas wordt er (dan) minder geproduceerd en dat is precies wat we laatste 50 jaar juist gepresteerd hebben."
Weinig hoopgevend
Voor de komende week verwacht AgroEnergy 'opnieuw sterk beweeglijke gasprijzen voor de korte termijn en als gevolg daarvan ook beweeglijke elektriciteitsprijzen voor de frontmaanden.' Een uitgebreide marktvisie leest u hier.
foto: ZLTO