"Apart sturen met verrood in chrysant is echt grandioos"

Tholen - Zowel in de phalaenopsis als in de chrysanten is CJ Orchids en CornelisJan Flowers sinds kort volledig overgeschakeld op LED belichting. De tuin met snijcampula volgt binnenkort, op dit moment worden hiervoor de laatste berekeningen gemaakt. De modules zijn afkomstig van MechaTronix, beide kassen zijn uitgerust met full LED en apart schakelbaar verrood. Bovendien zijn de modules dimbaar.

Patrick Casteleyn, Kees Satter en Heimen Quik

De SON-T zat tegen het eind van zijn levensduur aan, maar de voornaamste reden van de omschakeling is uiteraard de hoge energieprijzen. Dat vertellen ondernemers Heimen Quik en Kees Satter, die samen de drie kwekerijen runnen. Samen met de verkoopdirecteur van de LED groeilicht fabrikant, Patrick Casteleyn, nemen we een kijkje in de productie en delen de tuinders hun bevindingen.

Zwaardere chrysanten
“De kwaliteit van de planten is goed en we hebben zwaardere chrysanten, dat is echt super”, zo vatten Heimen en Kees het samen. Het apart schakelen met verrood blijkt een gouden greep, een klein beetje verrood aan het eind van de dag maakt een groot verschil. Zelfs zomerse rassen laten nu in hartje winter mooie groeikansen zien. Qua warmte is de kweker naar eigen zeggen nog niet één keer in de problemen gekomen, ondanks het feit dat de kassen niet nieuw meer zijn en men het met één scherm moet stellen. “Een tweede zou mooi zijn, we zouden dan nog meer energie kunnen besparen, maar wie zegt het niet kan: het kan wél. Er is echter een voorwaarde, je moet goed kunnen ontvochtigen, anders gaat het niet.”

Ter illustratie bij een aantal modules het basisspectrum uitgeschakeld en enkel het verrood ingeschakeld.

Dimbaar en draadloos schakelbaar
Mechatronix zet de laatste jaren grote stappen in de tuinbouw en weet met regelmaat weer nieuwe aansprekende namen aan zijn klantenbestand toe te voegen. “Er is veel kennis en er wordt door onze teams ‘innovatief’ ontwikkeld, maar de tuinbouw zelf is een vrij conservatieve wereld”, weet Patrick. “Door de huidige energieperikelen worden er dingen geforceerd. In zekere zin profiteren wij daarvan. Wij zijn een van de eersten met dimbare modules die bovendien draadloos schakelbaar en bedienbaar per kap of lichtzone zijn. Iedere lamp heeft als het ware een eigen IP adres, je hoeft niet de kabel te volgen.”

Enkel verrood ingeschakeld

Dat dimmen is meer dan een handigheidje: voor de tuinder biedt het geweldig veel mogelijkheden om enerzijds te kunnen schakelen met het buitenlicht en anderzijds met de energieprijzen. Bovendien ‘klapt’ het licht er niet in een keer vol op zodat plant- /klimaatstress vermeden kan worden, zoals SON-T dat onvermijdelijk wel doet, en daarnaast is de verdeling egaler. Ook wordt met minder elektrisch vermogen beduidend meer µmol geproduceerd.

Klimaatcomputer blijft achter
Volgens de tuinders is een puntje van zorg de klimaatcomputer. “Die blijft achter en dat is wat ons betreft kwalijk. We willen één systeem waarmee we het klimaat in de kas kunnen sturen en waarmee daarnaast automatisch geschakeld wordt met de actuele energieprijzen en weersomstandigheden. Vóór de LED kon dat ook maar nu eigenlijk niet meer. Dat komt omdat de teelt zelf veranderd is, maar daar moeten ‘ze’ in mee.”

Blik in de chrysantenkas

CJ heeft het afgelopen jaar flink geïnvesteerd in het verduurzamen van de teelt. Er kwamen warmtepompen, een nieuwe WKK, Airmix ventilatoren, een dikkere CO2-leiding vanaf de WKK in de orchideeënkas naar de chrysantenkas, zonnepanelen op de schuur en meer. Al met al een investering van luttele miljoenen, die in de nabije toekomst echter zullen kunnen worden wegstreept tegen een dito aantal kuub gas. Volgens de eerste berekeningen zou een 30% besparing mogelijk moeten zijn.

Onder de pannen
Vanwege de onzekere marktsituatie zijn de teeltplannen het afgelopen jaar verschillende malen gewijzigd. Dat vroeg ook om flexibiliteit van MechaTronix voor wat betreft service en levering. Daarnaast heeft de fabrikant de kwekers geholpen met een tijdelijk draadloos dimsysteem zodat zij deze winter zelf flexibel kunnen inspelen op hun energiebeheer/onbalans. Op dat laatste is dus nog ruimte voor verbetering, voor wat betreft de belichting is men voor de komende 10-15 jaar onder de pannen, óók als er nog eens geswitcht wordt met andere gewassen.