De Nederlandse regering heeft op 18 juni tijdens de milieuraad voor de Bodemmonitoringsrichtlijn gestemd. De regering stelt namelijk dat het compromis waarover gestemd werd grotendeels tegemoetkomt aan de Nederlandse zorgpunten. Het kabinet geeft daarnaast aan dat de voor-stem van eergisteren geen automatische voor-stem na afloop van de trilogen betekent, meldt LTO.
LTO zegt in een reactie 'zeer teleurgesteld' te zijn in deze voor-stem. De Eerste– en Tweede kamer concludeerden eerder al dat dit voorstel in strijd is met het subsidiariteitsbeginsel. Hoewel het voorstel op punten verbeterd is, houdt het nog steeds onvoldoende rekening met de grote diversiteit aan bodems in Europa. Daarom roept LTO de Nederlandse regering op om na de triloog alsnog tegen dit wetsvoorstel te stemmen.
Generiek beleid, inclusief nieuwe verplichtingen én beperkingen op de waardevolle landbouwgronden in Nederland leiden namelijk niet tot beter bodembeheer. Er is al veel bodem wetgeving, wat verdere stapeling ongewenst maakt. Daarnaast is geen bodem in Europa hetzelfde. Er zijn grote onderlinge verschillen tussen landen en zelfs binnen landen. Bodembeleid moet daarom op nationaal niveau ingeregeld worden. Daarbij doet LTO, net als de Eerste- en Tweede Kamer, een beroep op het subsidiariteitsbeginsel: alleen op Europees niveau regelen wat niet op nationaal niveau geregeld kan worden. De balans in het voorstel wat nu op tafel ligt is, zoals het kabinet zelf aangeeft, namelijk delicaat en zadelt boeren en tuinders onnodig op met extra regels uit Brussel die de praktijk op het boerenerf verstoort.
Visie Glastuinbouw Nederland
De Raad van Europese milieuministers beweegt met de instemming van de Bodemmonitoringsrichtlijn in de richting die Glastuinbouw Nederland voorstelt, deelt lobbyist Jesse Schevel. Vanwege de rijke bodemdiversiteit in Europa pleitte de glastuinbouwsector eerder al voor meer maatwerk, stimulansen en een vrijwillige benadering. Hoewel nog altijd kritisch op het wetsvoorstel, vormen de aanpassingen vanuit de lidstaten volgens Glastuinbouw Nederland een goede stap vooruit.
Meer flexibiliteit
Het oorspronkelijke wetsvoorstel van de Europese Commissie stuurde aan op generiek bodembeleid. Lidstaten moeten maatregelen treffen voor duurzaam bodembeheer. Hiertoe moet eerst worden bepaald of een bodem gezond is of niet. Een gezonde bodem moet aan een aantal criteria voldoen. De Commissie stelde voor dat als één van deze criteria niet zou worden gehaald dat de bodem als 'ongezond' zou gelden. Wellicht geleerd van de uitdagingen met de Kaderrichtlijn Water, heeft de Raad die eis geschrapt. Een cruciale verbetering volgens Glastuinbouw Nederland.
Voor ongezonde bodems moeten lidstaten maatregelen treffen om de bodemkwaliteit te verbeteren. Deze maatregelen moeten geleidelijk worden doorgevoerd, maar zijn niet vrijwillig en vrijblijvend. In tegenstelling tot de wens van de Commissie worden de criteria waaraan deze bodems moeten voldoen afgezwakt. De ministers voorzien twee categorieën: vrijwillige, Europese duurzaamheidsdoelen en stimulerende doelen op lidstaatniveau. Glastuinbouw Nederland maakte zich zorgen over de uniforme criteria die voor alle bodems in Europa zouden gaan gelden. In plaats daarvan kiezen de lidstaten nu voor maatwerk en vakmanschap, zo constateert de organisatie.
Definitieve wettekst
In april 2024 ging het Europees Parlement reeds akkoord met het wetsvoorstel. Net als de Raad deed het fundamentele aanpassingen om meer maatwerk te bieden. De komende maanden zullen het Parlement, de Raad en de Commissie in een zogenaamde triloog met elkaar onderhandelen over de definitieve wettekst. Glastuinbouw Nederland staat daarbij in nauw contact met de Europese instellingen, Kamerleden en betrokken ministers om te werken aan werkbaar bodembeleid.
Bron: LTO Nederland & Glastuinbouw Nederland