De glastuinbouw kampt in de media met een slecht imago. In het nieuws verschijnen geregeld berichten waarin critici vraagtekens zetten bij het bestaansrecht van de sector. Daarbij wijzen ze vaak op de afhankelijkheid van arbeidsmigranten en op misstanden rond de huisvesting van deze werknemers. Ook incidenten met chemische gewasbeschermingsmiddelen liggen gevoelig. 'Als er sprake is van misstanden, moeten we elkaar daar als collega's op durven aan te spreken'. Dat vond het merendeel van de ruim zeventig jongeren die donderdag 17 oktober bij elkaar kwamen in Dongen tijdens een bijeenkomst van Tuinbouw Jongeren Nederland.
De jongeren kwamen bijeen in een zolderruimte van Natuurlijk Klein Dongen, een biologische kwekerij gespecialiseerd in tomaat, paprika en komkommer. "Maar we hebben ook een moestuin, voedselbos en een winkel met biologische producten", aldus eigenaar Alfons van den Hoek. Onder leiding van dagvoorzitter Kristel van Veen vond een levendige paneldiscussie plaats met als gastsprekers Maria Geuze van Slow Food Youth Network (SFYN) en journaliste Maureen Blankestijn van het Financieele Dagblad. In het panel zaten daarnaast bloementeler Wouter Duijvesteijn van Beyond Chrysant en directeur Jelte van Kammen van groentecoöperatie Harvest House.
Anonieme producten
Geuze (SFYN) drukte de aanwezigen met de neus op de feiten door een reeks negatieve nieuwsberichten over de glastuinbouw op te sommen. De afgelopen twee jaar gingen die berichten over zaken als: watervervuiling, lichthinder, kassen nemen ruimte in die nodig is voor woningen, slechte arbeidsomstandigheden, gebruik van chemie, kassen waarvan je aan de buitenkant niet kunt zien wat er binnen gebeurt en producten uit kassen die anoniem in de winkel liggen (zonder uitleg over herkomst of manier van telen).
Streekproduct als visitekaartje
Volgens Geuze moet de glastuinbouw veel meer de constructieve dialoog met de omgeving aangaan en laten zien waar de sector voor staat. "Eén keer per jaar Kom in de Kas is niet genoeg. Stel je bedrijf vaker open voor publiek. Doe meer op social media, want daarmee bereik je jonge mensen. Bekijk of je in jouw regio, misschien met meerdere telers, een speciaal product kunt verkopen als een soort visitekaartje." Belangrijkste tip was misschien nog wel om als sector niet alleen maar te zenden en een mooi verhaal te vertellen. "Bij wie wil je dat jouw verhaal landt? Bouw met die doelgroep een relatie op en bedenk dat een relatie wederkerig is. Je moet dus ook interesse tonen in je omgeving en bijvoorbeeld weten wat de droom van een jongere is."
Wat journalisten willen weten
Blankestijn (FD) zette een aantal actuele onderwerpen op een rij en legde uit hoe journalisten die benaderen. Ten tijde van de hoge energieprijzen vroegen journalisten zich volgens haar af hoe gezond de sector nog is. "Na de Tweede Kamerverkiezingen was de vraag hoe het kon dat de PVV in het Westland op zo veel stemmen kon rekenen, terwijl daar juist veel met arbeidsmigranten wordt gewerkt. Toen de politiek over woningnood praatte, kwam als vanzelf de vraag naar voren waarom er ruimte voor kassen en niet voor huizen nodig is." En ook de vaak aangehaalde uitspraken van topman Klaas Knot van De Nederlandsche Bank passeerden de revue, waarin hij de inzet van arbeidsmigranten bekritiseerde.
Oplossingen zoeken
Het betoog van de twee sprekers kon rekenen op de nodige reacties vanuit de zaal. Veel jongeren waren het met elkaar eens dat de sector zich beter moet profileren naar de samenleving toe. Tijdens de paneldiscussie gaf chrysantenteler Duijvesteijn aan dat de glastuinbouw beter moet vertellen wat een kas op energiegebied allemaal kan. "Maar we moeten ook oplossingen zoeken voor het gebruik van gif en de inzet van arbeidsmigranten."
Niet 'mannelijk' reageren
Van Kammen (Harvest House) adviseerde te stoppen met bekvechten over wat beter is: biologisch telen of gangbaar? "Stop the foodfight. In plaats daarvan kunnen we beter anderen het verhaal over de tuinbouw laten vertellen." Evenals Geuze benadrukte hij het belang van in-dialoog-gaan-met-de-samenleving. "De sector reageert vaak, wat ik noem, 'mannelijk' op negatieve kritiek. We verdedigen ons door met allerlei feiten te komen om te bewijzen dat de kritiek niet klopt. En daar laten we het dan bij. Maar luister je wel echt naar je omgeving? Neem je de ander serieus? Laten we echt in dialoog gaan."
Misstanden aanpakken
Rode draad in de reacties uit de zaal was dat de sector het verhaal van de tuinbouw beter moet vertellen. "Tegelijkertijd moet je misstanden aanpakken, anders is het dweilen met de kraan open", waarschuwde Blankestijn. Op een enkeling na vonden de meeste aanwezigen dat telers elkaar moeten durven aanspreken als ze een misstand bij een collega signaleren. Een in de ogen van Van Kammen verrassende uitslag. Volgens hem is deze houding vooral bij oudere ondernemers veel minder aanwezig. "We moeten elkaar echter inderdaad aanspreken op misstanden. Dat betekent bijvoorbeeld afscheid nemen van bedrijven die niet van gecertificeerde huisvesting gebruik maken."
Bron: Glastuinbouw Nederland
Bijeenkomst Tuinbouw Jongeren Nederland