Tholen - Tijdens het jaarlijkse symposium van Future Trends & Innovations hoorden de aanwezigen gisteren hoe ze slim kunnen innoveren. De wereld verandert. Sneller dan ooit. Doe je mee in deze race? Of niet? Tips en tricks werden gedeeld. Maar ook praktijkverhalen. Annie van der Riet, voorzitter van AVAG, opende de middag door het aan het woord laten van drie bedrijven die onderdeel uitmaken van Hortivation.
Even in het kort: de stichting Hortivation richt zich op technische innovaties en kennismanagement in de glastuinbouw. De aangesloten bedrijven opereren internationaal en zijn actief in de ontwikkeling van wereldwijde levering voor (hoogwaardige) kassystemen voor het telen van groente, fruit, bloemen en planten. Hortivation heeft de ambitie om voor de sector strategische innovaties snel beschikbaar te krijgen en samen met de bedrijven de toppositie van Nederland op het vlak van "integrated growing systems" te waarborgen. Royal, Brinkman Ridder en Dalsem zijn hierbij aangesloten. Zij kwamen achtereenvolgens aan het woord.
Bekijk hier meer foto's van de middag
Plaatsbepaling in de kas
Maartje Jung, Royal Brinkman, vertelde kort waarom plaatsbepaling in de kas steeds belangrijker wordt. En hoe zij als bedrijf daarop inspelen. Plaatsbepaling is noodzaak voor bijvoorbeeld robotisering. Maar ook voor de ziekte- en plaagbestrijding.
Royal Brinkman heeft de Hortivation Point uitgedacht. Deze is gebaseerd op een voor de kas of afdeling ('blok') lokaal, driedimensionaal coördinatenstelsel, waarvan het middelpunt (Hortivation Point) als centraal referentiepunt fungeert. De relatieve positie van objecten of locaties ten opzichte van dit referentiepunt is dan vrij eenvoudig en op eenduidige wijze te bepalen. Het maakt niet uit of het blok vierkant, rechthoekig of asymmetrisch is.
Communicatieprotocol aansturen LED
Joost Veenman, Ridder, sprak over het Horti Lighting Protocol. De noodzaak van een standaard protocol voor het aansturen van LED-lampen, is voor alle betrokken partijen, klimaatcomputerleveranciers, lampenleveranciers, en telers, groot. Het werken met veel verschillende protocollen heeft een verhoging van implementatiekosten tot gevolg en brengt ook extra support- en beheervragen met zich mee.
Het is Horti Lighting Protocol is een uniform communicatieprotocol voor het aansturen van LED-lampen. Het vereenvoudigt de implementatie en levert voor telers en andere betrokken partijen een aanzienlijke tijd- en kostenbesparing op, en zekerheid dat de aansturing van de lampen goed functioneert. Het Horti Lighting Protocol is een typisch voorbeeld van samenwerking. Joost: "Het succes hiervan was toch eigenlijk wel de pijn die we afzonderlijk voelden voordat het bestond. We zijn hier allemaal mee gediend."
Bekijk hier meer foto's van de middag
Ruud Vissers van Dalsem sprak over de Hortivation Design Software. Dit wordt geadapteerd door de sector. Het grote voordeel is dat op één plek de waarheid is. Op die die plek hebben alle partijen hun eigen positie. De informatie is altijd actueel. Ruud: "Door dit systeem worden er minder fouten gemaakt en maakt het proces efficiënter."
In bovenstaande voorbeelden heeft TNO een belangrijke rol gespeeld. Annie voorziet een versteviging van de koppositie van de Nederlandse tuinbouw door dit soort samenwerkingen.
Guustaaf Savenije
Vervolgens was het woord aan de keynote speaker van de middag: Guustaaf Savenije. Guustaaf heeft een rol gespeeld in de ontwikkeling van ASML en VDL. Deze bedrijven zijn economisch gezien van groot belang voor Nederland en hebben grote stappen gemaakt op het gebied van innovatie. Hij liet zich interviewen door Martin Steentjes, voorzitter Hortivation. Tenminste … als Guustaaf het heft niet zelf in handen nam. De rode draad in zijn verhaal raakte steeds twee kernpunten: verdienmodel en samenwerking.
Martin en Guustaaf in gesprek. Bekijk hier meer foto's van de middag
Verdienmodel en maniakale focus
Dit is een toverwoord. Je kunt mooie dingen bedenken, maar als er niets aan verdiend wordt, dan is het waardeloos. Overigens geldt dat verdienen niet alleen voor de bedenker, maar ook voor de klant. De klant moet met de aanschaf van de innovatie ook (meer) geld gaan verdienen.
Het klinkt als een open deur, maar is wel elementair. Daarom pleit Guustaaf ook voor het goed in gesprek zijn met de klant. En dat ook blijven. "Het is beter om de klant als partner te zien, waar je mee samenwerkt. Dat schept vertrouwen en helpt elkaar wederzijds. Noem het een maniakale focus. Je moet als bedrijf weten wat de klant nodig heeft. De afgeleide daarvan is dat je erachter komt wat ik hem / haar ga aanbieden. Want weet je dat niet, dan word je een dozenschuiver. Dat is misschien even goed, maar niet te lang. Die strijd ga je niet winnen."
"Om dat verdienmodel te hebben moet je ook een beetje schizofreen zijn," vertelt een glimlachende Guustaaf. Wees op je hoede waar het gevaar vandaan komt. Let op. "Nederland is nu koploper in kassen, maar er gaan landen in de wereld ook heel hard. En bovendien zijn zij ook nog in het bezit van veel financiële middelen om dat verder uit te bouwen. Wees alert dus. Voor je het weet, hebben ze ons ingehaald."
Daarnaast benoemt Guustaaf ook de verschuivende politieke verhoudingen in de wereld. Er is nogal wat aan de hand wat protectionisme in de hand werkt. "Protectionisme. Of noem het autonoom willen zijn. Dit heeft effect. China en India zijn in opkomst. Je ziet het gebeuren. Blijf bedenken waar je verdienmodel ligt binnen de kracht van deze ontwikkelingen. We hebben zoveel kennis hier. Er wordt naar ons opgekeken. Hoe kunnen we ze helpen?"
Presentatie Rick. Bekijk hier meer foto's van de middag
Rick Schneiders van Siemens haakte in de break-outsessie mooi aan op het verhaal van Guustaaf. Ook hij gaf aan dat samenwerking cruciaal is. "Innovatieprocessen gaan vaak mis, omdat we niet goed (genoeg) samenwerken. Dat is zonde. En ook niet nodig. Doe dit bewust, zodat iedereen 'op dezelfde innovatie-rails blijft'." Want innoveren is nodig. Zoveel is zeker. En de redenen daarvan zijn legio. Hij noemde er een paar: onbetrouwbare supply chains, cybersecurity, behoefte aan duurzaamheid, arbeidstekorten, enz.
Ecosysteem voor glastuinbouw
Even over Siemens en hun innovatieprocessen. Rick spreekt steeds over een "een nieuw ecosysteem voor de glastuinbouw. Hij verwijst daarmee naar een geïntegreerde en holistische benadering voor vertical farms en kassen. Dit ecosysteem omvat het gebruik van geavanceerde technologieën en digital twins. Dit maakt het mogelijk om het ontwerp, de processen en de groei van de gewassen te simuleren en te optimaliseren voordat ze daadwerkelijk worden geïmplementeerd.
Het nieuwe ecosysteem is gebaseerd op de integratie van data en systemen door middel van open digitale platforms. Dit stelt leveranciers en telers in staat om data uit verschillende subsystemen (zoals temperatuurbeheersing, licht en irrigatie) te delen en te analyseren. Door deze geïntegreerde benadering kunnen telers de interactie tussen verschillende factoren beter begrijpen en beheren, wat leidt tot een meer efficiënte en duurzame productie.
Kortom, met "een nieuw ecosysteem voor de glastuinbouw" bedoelt Rick Schneiders een systeem waarin technologie en data naadloos samenwerken om de landbouwproductie te optimaliseren, de efficiëntie te verhogen en de duurzaamheid te verbeteren, door een brug te slaan tussen de fysieke en digitale wereld.
De glastuinbouwsector is goed op weg. Laten we de lessen die we deze middag, georganiseerd door AVAG, Hortivation, TNO en GreenTech, geleerd hebben, onthouden en ernaar handelen.