De gemiddelde prijzen van Nederlandse land- en tuinbouwproducten verschillen jaarlijks sterk, zo ook in 2024 ten opzichte van 2023. Veranderingen tussen opeenvolgende jaren hangen samen met uiteenlopende productieomstandigheden en internationale marktontwikkelingen.
Teelt onder glas
In de Nederlandse tomatenteelt, het belangrijkste glasgroentegewas in areaal gemeten, zijn veel telers weer teruggegaan naar de productiemethode in gebruik voor de energiecrisis (2021). Deze winter werden de lampen weer volop gebruikt om jaarrond tomaten op de markt te kunnen brengen, en de onbelichte tomatenteelt werd weer op de gebruikelijke tijdstippen opgezet. De totale productie bleef wel achter bij 2023, ondanks de beperkte groei van het tomatenareaal en een toename van belichte teelt. Dit is vooral het gevolg van minder licht in onbelichte teelten en lagere producties van ToBRFV-resistente rassen in verband met virusbestrijding, die op grotere schaal werden ingezet. In het voorjaar waren de prijzen relatief laag door een verhoogd (buitenlands) aanbod. In deze raming is gerekend met een gemiddeld 10% lagere tomatenprijs ten opzichte van 2023.
De prijs van paprika's is gemiddeld met 3% gedaald ten opzichte van 2023. Paprika concurreert dan met het Spaanse product dat nagenoeg tegelijk op de markt komt. Door het donkere weer in het voorjaar kwam de productie in Nederland moeizaam op gang. De Nederlandse telers moeten het bijna altijd van een goed voorjaar hebben, omdat in het najaar de prijsvorming vaak te wensen overlaat.
De prijs voor komkommers lag in 2024 aanzienlijk hoger dan in 2023. Vooral in de zomer en herfst waren de prijzen opvallend goed. Een bijdrage aan deze goede prijs was een populaire TikTok-challenge die wereldwijd viraal ging. Deze trend moedigde consumenten aan om creatieve gerechten te maken met komkommers, zoals unieke salades en snacks. Veel gebruikers deelden hun eigen variaties via sociale media, wat de vraag naar komkommers in supermarkten en groentewinkels aanzienlijk verhoogde.
Sierteelt
In de sierteelt waren de gemiddelde verkoopprijzen voor bloemen beter dan vorig jaar. Zo steeg de prijs van de belangrijkste snijbloem, chrysant, ten opzichte van 2023 met meer dan 10%. Vooral verstoringen in het buitenlandse aanbod zorgden ervoor dat de prijzen van Nederlandse bloemsoorten sterk stegen bij iets lager verkochte aantallen. Daarnaast zat de buitenlandse vraag naar Nederlandse bloemen in de lift, vooral uit Oost- en Noord-Europa. Bij potplanten is er duidelijk verschil in de prijsvorming tussen bloeiende planten en groene planten. Terwijl bloeiende potplanten, zoals Kalanchoe en potroos, veelal nog een voorzichtige plus op de bloemenveiling konden realiseren ten opzichte van vorig jaar, gestimuleerd door de export naar Oost-Europa, was dat bij groene planten niet het geval. Daar daalde het volume om het aanbod op de lagere vraag af te stemmen. Tuinplanten konden door het wisselvallige weer in 2024 geen potten breken wat de omzet betreft.
Energie
Glastuinbouwbedrijven zijn in 2024 net als in 2023 selectiever omgegaan met het gebruik van energie in de teelt, maar hebben ook actief gehandeld in energieproducten. Ondernemers kijken gedurende het jaar naar mogelijkheden om hun beschikbare energiemix in te zetten voor een optimaal rendement. De ene keer kan dat door de teelt te optimaliseren, een ander moment door elektriciteit van het net in te kopen of juist elektriciteit te verkopen opgewekt met warmtekrachtkoppeling (wkk). Uiteindelijk draait het om het verschil tussen energiekosten en energieopbrengsten, de netto-energiekosten.
Bron: Agrimatie