Hoe gaat de nieuwe generatie kwekers om met de steeds verder internationaliserende sierteeltmarkt? Roel van Schie is operationeel directeur bij Sjaak van Schie B.V., een bedrijf dat hoogwaardige pothortensia's kweekt. Hij verhuisde onlangs met zijn gezin naar Portugal. "De markt in Nederland alleen is te klein voor onze ambitie: werken aan een sterke, toekomstbestendige hortensia."
Jij, je broer en een directeur van buiten de familie namen de dagelijkse leiding van het bedrijf na ruim vijfenveertig jaar over van je vader. Wat zijn jullie belangrijkste uitdagingen?
"Onze teelt duurt relatief lang. Veredeling kost zes tot acht jaar. En daarna duurt het nog twee tot drie jaar tot het product klaar is voor de consument. Daarom is een goede blik op de toekomst onmisbaar. We moeten ver vooruit kijken. Bijvoorbeeld om een goede inschatting te maken van de markt waarin onze planten na het teeltproces terechtkomen en hoe we daar als bedrijf mee om willen gaan. We werken continu aan prognoses. Maar, zoals dat gaat met voorspellingen, dan kun je het goed hebben óf je zit ernaast. Dus het is steeds: voorspellen, bijstellen en plannen maken en dan de hele riedel weer opnieuw. Daardoor is het soms een uitdaging om flexibel in te spelen op snelle marktontwikkelingen."
Welke rol heeft internationalisering in jullie bedrijfsvoering?
"Internationalisering is een belangrijk onderdeel van onze langetermijnvisie. Met Sjaak van Schie richten we ons op de Europese markt en Engeland. De productie verhuisden we jaren geleden naar Portugal. Op kosten is het lastig te concurreren vanuit Nederland. En die kosten stijgen in Nederland harder dan in Portugal. Dus logischerwijs richten we ons voor uitbreiding meer op onze locatie in Portugal dan in Nederland."
Waar loop je tegenaan bij een internationale aanpak?
"Ik vind dat je als kweker een weloverwogen keuze moet maken. Zomaar zonder nadenken internationaal werken, is geen goed idee. Weeg voor jezelf af: productie over de grens is goedkoper en ook qua regelgeving prettiger, maar word ik er ook gelukkig van? Die balans maakten wij jaren geleden al op. Maar nog steeds is het soms zoeken. We werken in Portugal nu steeds vaker met lokale mensen, in plaats van met expats uit Nederland. Dan merk je ineens dat er toch cultuurverschillen zijn. Nederlanders zijn veel directer, je weet meteen wat je aan ze hebt. Bij Portugezen moet je toch vaak wat meer doorvragen om tot de kern te komen. Nederlanders willen over het algemeen hun eigen werk plannen, verantwoordelijkheid krijgen. Dat is anders bij de Portugezen: zij hechten meer waarde aan een hiërarchische cultuur, en vinden het fijn als jij vertelt wat ze moeten doen. Uiteindelijk wegen de voordelen voor ons zwaarder. We werken nu met lokaal talent, met mensen die geworteld zijn in de omgeving. Het brengt ons nog beter in contact met de Portugese markt en we integreren als bedrijf makkelijker. Dat helpt ons ook weer bij de groeiplannen voor onze locatie hier."
Hoe helpt Royal FloraHolland hierbij?
"Royal FloraHolland is wat dat betreft een onmisbare sierteeltmarktplaats voor ons. Voor daghandel, en om onze producten te showcasen. Floriday draagt daaraan bij. Wij kweken alleen hortensia's, en er is geen plek ter wereld waar je voor kopers zo'n totaalbeeld krijgt van alles wat de sierteeltsector te bieden heeft. Ook is het fijn dat je samen sterk staat. Royal FloraHolland lobbyt voor de belangen van de sector. Onwijs belangrijk, bijvoorbeeld tijdens corona. En de sierteeltmarktplaats verbindt kwekers aan elkaar. Om kennis te delen, en om bijvoorbeeld gezamenlijk bij te dragen aan promotie van een product. Het is wel belangrijk dat Royal FloraHolland goed naar die toegevoegde waarde en de kosten blijft kijken. Stoot sneller verlieslatende diensten af, zou ik zeggen. En investeer in Floriday."
Wat maakt jullie internationale aanpak innovatief?
"We zijn ook actief buiten Europa, maar dan vanuit HiBreeding. Dat is een joint venture van Sjaak van Schie en The Mastergrowers. Vanuit dit bedrijf richten we ons op genetica: ontwikkelen we nieuwe, sterke rassen. We kweken nieuwe rassen en zetten die internationaal in de markt. Ons idee daarbij is altijd: local for local. Dus in plaats van volwassen planten rechtstreeks te verkopen aan Aziatische of Amerikaanse klanten, verkopen we genetica vanuit HiBreeding inclusief onze kennis aan geselecteerde kwekers daar. Zo'n markt ver weg krijg je als Europese kweker bijna niet bewerkt. Het is ook maar de vraag of je daar gelukkig van wordt. Maar met onze sterke en vernieuwende zaailingen en een netwerk van kwekers die hun eigen lokale markt kennen, lukt dat wel. Zo werken we al langer samen met een kweker in Oeganda, en richten we ons nu ook op de Verenigde Staten. De hortensia is ontzettend populair bij Amerikanen.
Voor ons betekent ondernemerschap juist dat we over landsgrenzen heen kijken. De markt is groter dan alleen Nederland. We werken aan een sterke, toekomstbestendige hortensia. De stap naar de internationale markt, mét een goed doordachte strategie, is dan heel logisch."
Bron: Royal FloraHolland