Glastuinbouwondernemingen werken steeds meer met duurzame en nieuwe energiezuinige technieken. Daardoor verbruiken zij steeds minder aardgas, en stoot de sector minder CO₂ uit. Maar wat betekent dit voor de dagelijkse praktijk? Van Marrewijk Amaryllis investeerde met subsidie in een mix van innovatieve technieken op de kwekerij, waaronder zonnecollectoren. Dat zorgt ervoor dat de teelt op dit bedrijf inmiddels bijna energieneutraal is, deelt Jacomien de Bruijne van RVO op Kas als Energiebron.
Zonnecollectoren en energiebedrijf in de aardbodem
Sinds 2012 telen Arno en Lisa van Marrewijk amaryllissen in een nieuwbouwkas. Een kleine kwekerij op de grens van De Lier en Schipluiden in tuinbouwgebied het Westland. Naast 11.000 m² glasareaal staat er sinds twee jaar 3.300 m² hectare aan zonnecollectoren op het bedrijfsterrein. Deze voorzien de kas van warmte en werken samen met een warmte-koude opslagsysteem (WKO) en een warmtepomp. Het 'energiebedrijf' zit in de aardbodem. Hierdoor kan de kwekerij bijna zonder gasverbruik. Van Marrewijk: "In het najaar stop ik de warmte in de opslagtank om 's nachts te gebruiken. En in de zomer stop ik het in de ondergrondse bronnen en haal het warme water er in de winter weer uit."
Een ander energiemanagement
Van Marrewijk is dagelijks bezig om een optimaal resultaat voor de warmte in de kas te bereiken. Een procescomputer zorgt ervoor dat de warmte uit de zonnecollectoren naar de kas optimaal kan worden afgestemd. Een energiemeter houdt de productie en het verbruik van warmte bij. En omdat het bedrijf werkt met een dynamisch energiecontract houden ze de wisselende energieprijzen goed in de gaten.
Gunstig effect op stroomverbruik
Daarom houden zij goed bij hoeveel aardgas en stroom wordt verbruikt. Sinds 2012 is er 100.000 m³ gas bespaard. Ook is het stroomverbruik minder gestegen dan verwacht. Dit komt door recente investeringen in een tweede scherm en een luchtontvochtiger. Deze hebben een gunstig effect op het stroomverbruik.
Aardgasverbruik verder omlaag
Het aardgasverbruik door glastuinbouwbedrijven moet nog verder dalen. In het convenant tussen glastuinbouw en overheid is de ambitie afgesproken dat de glastuinbouw in 2040 klimaatneutraal is en geen CO₂ meer uitstoot. Ieder jaar moet de uitstoot in de sector dus verder omlaag. Dat is een belangrijke motivatie voor Van Marrewijk om duurzame maatregelen te nemen. Bovendien worden de amaryllissen nu zonder toevoeging van CO₂ geteeld. Ook dat is een innovatie.
Doordat het bedrijf nauwelijks nog gas verbruikt, is er ook veel minder CO₂ aanwezig in de kas: "Toen we hier naartoe gingen in 2012 was al bekend dat we over 10 jaar nog maar de helft van het gas mochten gebruiken. We wilden graag dat ons bedrijf dan nog steeds zou mogen produceren."
Subsidies voor innovatief energiesysteem
Voor de zonnecollectoren kreeg het bedrijf de subsidie Marktintroductie energie-innovaties glastuinbouw (MEI). Dit is een subsidie voor investeringen in nieuwe, innovatieve kas- en kasenergiesystemen, die de CO2-uitstoot verminderen. Na even getwijfeld te hebben of de zonnecollectoren als energie-innovatie wel 'nieuw' genoeg waren, besloot Van Marrewijk dat het de moeite waard was. Zijn subsidieadviseur Chris Boers van aaff (voorheen Alfa Accountants en Adviseurs) diende de aanvraag in. Het indienen van een aanvraag kost even wat tijd en inzet, maar "het is een geweldige stimulans voor de sector" geeft van Marrewijk aan.
Voor de zonnecollectoren maakte de glastuinbouwer ook gebruik van de subsidie Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++). En de Energie-efficiëntie glastuinbouw (EG) subsidie voor luchtontvochtigers en een tweede scherm. Deze regelingen helpen de energietransitie in de glastuinbouw.
Stimulans voor de glastuinbouw
Beiden zijn enthousiast over de MEI-subsidie, al vraagt het indienen van een aanvraag ook even wat tijd en inzet. Boers: "De aanvraag vraagt afstemming tussen klant en toeleveranciers om tot een volledige en succesvolle aanvraag te komen." Ook zijn er behoorlijk wat voorwaarden waaraan je als ondernemer moet voldoen. Het kost tijd voordat je hebt getoetst of je mogelijk in aanmerking komt en alles hebt gerealiseerd. "Maar", zegt hij, "als het dan lukt, is het geweldig! De subsidie biedt een geweldige stimulans voor de ondernemer en voor de glastuinbouw als geheel. Én draagt bij aan de energietransitie."
Kansen voor de glastuinbouw
De Van Marrewijks werken hard en zijn trots op hun (bijna) energieneutrale bedrijf. Dat beaamt ook Chris Boers: "De subsidie is een mooi duwtje in de rug. Het zorgt ervoor dat niet alleen de ondernemer, maar ook de glastuinbouwsector weer een stap zet in de energietransitie."
Bron: Kas als Energiebron