Het Hoogheemraadschap van Rijnland heeft in 2024 minder normoverschrijdingen gemeten op de meetpunten van het agrarisch meetnet in het boomteeltgebied. Dit is een positieve ontwikkeling die niet alleen bijdraagt aan schoner water, maar ook inzicht geeft in de te nemen maatregelen om normoverschrijding nog verder te laten zakken.
Jaarlijks totaal aantal gemeten normoverschrijdingen op de agrarische meetpunten in het boomteeltgebied vanaf 2014. Cijfers in het onderste deel van de staaf geeft het aantal overschrijdingen van de jaargemiddelde norm (JG-MKN/MTR) en in het bovenste deel van de Maximaal Aanvaardbare Concentratie. Boven de staaf staat het totaal aantal weergegeven.
Normoverschrijdingen
In totaal werden er zeven normoverschrijdingen van gewasbeschermingsmiddelen aangetroffen, vergeleken met dertien in 2023. Het grootste deel hiervan, zes van de zeven normoverschrijdingen, werd veroorzaakt door de bodemherbicide metazachloor, een actieve stof in Butisan en Springbok. Deze stof wordt in veel maanden in verhoogde concentraties gemeten en veroorzaakt al jaren de meeste normoverschrijdingen en is daarmee de grootste probleemstof in de boomteelt. Metazachloor wordt op alle meetlocaties in boomteeltgebied normoverschrijdend gemeten.
De gemeten concentraties worden getoetst op twee soorten normen:
- Chronische blootstelling: Een jaargemiddelde norm voor effecten op waterorganismen op langere termijn. Voor de officiële toetsing wordt van de maandelijks gemeten concentraties in een jaar de gemiddeld waarde berekend en vergeleken met de norm (JG-MKN).
- Acute blootstelling: Een maximaal aanvaardbare concentratie voor een acuut effect. Van concentraties boven deze norm gaan sommige waterorganismen direct dood.
Voor deze norm worden individuele concentraties vergeleken met de norm (MAC-MKN). Vaak is deze norm hoger dan de norm voor chronische blootstelling.
De andere stof die ook dit jaar weer de norm overschreed, is flumioxazin. Dit is een actieve stof in het middel TOKI, dat mag worden toegepast op onbeteeld terrein. Net zoals voorgaande jaren werd de normoverschrijding gemeten in het noordoostelijk deel van de Gouwepolder, bij Rijneveld-Noord.
Door het jaar heen worden zo nu en dan verhoogde concentraties van andere middelen gemeten. Deze veroorzaken uiteindelijk geen officiële normoverschrijding, maar ze komen wel in de sloot terecht. Let dus goed dat op als je middelen gebruikt om emissies naar het water te voorkomen.
Terugdringen van emissies
Hoewel het aantal normoverschrijdingen afneemt, komt bij de toepassing van metazachloor nog steeds te veel middel in het water terecht. Als dit probleem niet wordt opgelost, bestaat het risico dat dit gewasbeschermingsproduct zijn toelating verliest. Enkele maatregelen die getroffen kunnen worden door de boomteeltsector en andere gebruikers van gewasbeschermingsmiddelen zijn:
- Het niet toepassen van metazachloor op pot- en containervelden
- Het op juiste wijze schoonmaken van de veldspuit
- Nemen van driftbeperkende maatregelen
Vanuit de Stichting Greenport Boskoop is er ook aandacht voor metazachloor met een serie met tips in de Greenpost die de komende weken wordt gepubliceerd.
Waardering voor de sector
Hoogheemraad Hans Schouffoer spreekt ook zijn waardering uit voor de sector: "De inspanningen die tot nu toe geleverd zijn hebben het gewenste resultaat. We zitten nu op het laagste niveau in tien jaar, dat getuigt van hard werk en toewijding van de sector. We willen deze positieve trend graag voortzetten, het zou geweldig zijn om binnen twee jaar het aantal overschrijdingen op nul te krijgen. Samen kunnen we dit doel bereiken!"
Subsidiemogelijkheden via het Landbouwportaal
Wil je een keer met een onafhankelijk adviseur op je bedrijf bekijken hoe de emissies verminderd kunnen worden, kun je een gratis coach aanvragen via het Landbouwportaal. Via de coach bestaat de mogelijkheid om een keer natuurlijke plaagbestrijding uit te proberen. Ook zijn er mogelijkheden voor subsidie voor allerlei maatregelen die de waterkwaliteit verbeteren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan mechanische onkruidbestrijding of drift reducerende technieken.
Bron: Hoogheemraadschap van Rijnland